Bütün bildiklerimizi unutmalı mıyız yoksa unuttuklarımızı tekrar tekrar hatırlamalı ve listemizin ilk sırasına mı koymalıyız? Herkesin, hepimizin konuştuğu şey Covid sonrası dünyanın değiştiği, tedarik zincirinin bozulduğu, ham madde fiyatlarının arttığı, e-ticaretin önem kazandığı ve artık eski dünyanın olmadığı şeklindeydi. Bu listeyi uzatabiliriz. Evet yukarıdakiler oldu, gerçekten dünyamız belki de hiç mümkün değil dediğimiz şeyleri yaptığımız, uyguladığımız bir dünya oldu.
Yukarıda bahsettiğim konular, değişen dünya, perakende dinamikleri, sektörde konuştuğumuz radikal değişiklikler, e-ticaret, fiziksel mağazacılık, artan girdi maliyetleri, değişen çalışan beklentileri, bunların hepsi bize belki de unuttuğumuz bir şeyi, altın oyuncuyu yine hatırlattı; Müşteri. – Kim önceliğine müşterisini aldıysa o hep kazandı ve hep kazanacak. Müşteri salgın çıktığında ben alışveriş yapmaya devam edeceğim dedi, online alt yapısı güçlü olan, hazırlıklı olan kazandı. Sokağa çıkma yasakları son bulduğunda müşteri ben mağazaya da gideceğim, sosyalleşeceğim, mağazadan da alışveriş yapacağım dediğinde salgın sonrası tedbirlerini alan, müşterisini tam teşekküllü bekleyen kazandı. Müşteri sonra ben ya online ya da offline’dan birini seçmek zorunda değilim hem online hem de offline mağazacılık hizmeti almak istiyorum dedi. -Salgın hafifler hafiflemez, sokağa çıkma yasakları kalkar kalkmaz fiziksel mağazalarımızda daha önce görmediğimiz bir intikam alışverişi (Revenge Shopping) gördük. Aslında ben buna kendini iyi hissetme ya da yeniden normal hissetme alışverişi diyorum. Bu da bize fiziksel mağazacılığın hala eskisi kadar önemli olduğunu gösterdi.
DeFacto olarak müşterilerimiz bizim hep odağımızda oldu, yeni fikirler üretmek, bu fikirleri hayata geçirmekden hiç çekinmedik. Salgın başlamadan çok önce OmniChannel alt yapımıza yatırım yaptık. Online müşterilerimize mağaza stoklarını, offline müşterilerimize ise e-ticaret kanalımızdaki stokları açarak ürünlere ulaşılabilirliği artırdık. Siparişleri müşterilerimize daha hızlı ve tek seferde ulaştırabilmek için bölgesel Hub’lar -Dark Store’lar oluşturduk. İç kaynaklarımız ile yaptığımız akıllı algoritma yazılımları ile sipariş toplama hızımızı 5 katına çıkarttık. Offline müşterisinin mağazada bulamadığı ürünleri adresine ücretsiz gönderim, e-ticaretten verilen siparişleri mağazadan teslim etme seçenekleri ile çok kanallı sipariş ve teslimat yöntemleri oluşturduk. Mağazadan teslim alınan siparişleri SMS ve QR kod teslim seçenekleri ile müşterilerimize temassız teslimat yöntemleriyle sunuyoruz. Pay at Store (mağazadan öde) ile e-ticaret siparişlerimizin %35’ini mağazalardan yapıp, Click & Collect (Mağazadan teslim al) ile e-ticaret siparişlerinin %16,6’sını mağazalardan müşterilerimize teslim ettik.
2022 yılında da OmniChannel alt yapısına yatırım yapmaya devam ederek müşterilerimize dijital alışveriş deneyimleri yaşatmaya devam edeceğiz.
Önümüzdeki dönem büyük veya küçük şirketlerin değil; geleceği önceden fark edebilen, dönüşüme yatırım yapan, değişen zamana ve şartlara hızlı adapte olabilenlerin yaşayacağı bir dünya olacak. Geleceği öngörmek kahinlerin işi, biz perakende sektörü olarak yeni fikirler üretip onları denemeliyiz. Bu fikirleri deneyenleri takip etmeliyiz. Bugün Amerika’nın en büyük internet şirketi, fiziksel mağazalar açıyor, kuaför hizmeti veriyor, çalışan mekândan bağımsız bir şeyler üretmek istiyor, markalar gerçek zamanlı mağaza alışverişini artık mobile taşımış vaziyette, müşteri ürünü nereden ve nasıl tedarik ettiğine bakıyor ve buna değer veriyor. Dolayısıyla ya değişimi yaratan olacağız ya değişimi takip eden olacağız. Eğer bu ikisini yapamıyorsak sürdürülebilir olamayız…
Covid bize çok iyi bildiğimiz bir şeyi unutun dedi, o da küreselleşme. Bozulan tedarik zinciri, kapanan sınırlar, kalkamayan uçaklar, hareket edemeyen konteynerler, gemiler bize şunu öğretti; dışarıya ne kadar bağımlıyız, içeride ne kadarını üretebiliyoruz? Küreselleşme terse döndü ve ne kadar lokalize olabiliyorsan tedarik anlamında o kadar avantajlısın. Lokalize olmak her anlamda, üretim, istihdam, tedarik, lojistik vs.
Biz DeFacto olarak 2021 yılının ilk üç çeyreğini aşağıdaki rakamlarla tamamladık;
– Müşterilerimizin markamızı tavsiye etme oranını 16’dan 33 puana çıkarttık
– Online pazarda Q3 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 2 katına çıktık
– 2022 yılı sonunda yurtdışı kanalından gelen ciromuzun toplam ciroya oranını %45’in üzerine çıkarmayı ve milyar dolarlık ciro yapan şirketler grubuna girmeyi hedefliyoruz.
Son olarak McKinsey’nin Fashion 2022 adı altında hazırladığı raporda nelerin öne çıktığını paylaşmak istiyorum. Mckinsey social shopping, metaverse mindset, product passport, talent crunch kavramlarından bahsediyor. Üzerine düşünülmesi, fikir fırtınası yapılması gereken konular.
Unutmayalım ki yeni fikirler üreten, deneyen ve değişime ayak uyduranın yaşayacağı bir dünyadayız, bu hep böyleydi…
