Gayrimenkulün Sürdürülebilirlik Değeri

ESG (Environmental, Social and Corporate Governance) yani Çevresel, Sosyal ve Kurumsal Yönetişim son yıllarda hayatımızda gün geçtikçe daha fazla yer tutan bir kavram haline geliyor. Sürdürülebilirliğin, hayatımızdaki önemli önceliklerden biri konumuna geldiği bir gerçek. Pandemi süreci de dünyaya, doğaya ilişkin bakış açısının yeniden gözden geçirilmesi ve sürdürülebilirliğin öneminin artması konusuna ciddi bir ivme kazandırdı. Gayrimenkul yatırımları ve portföylerin değeri de bu gelişmelerden payını almaya başlamış durumda.

Gayrimenkul yatırımlarına ilişkin olarak artık beklenti sadece yatırımcısına yüksek kazançlar üretmenin dışında, topluma ve çevreye de duyarlı ve faydalı olması yönünde. Çevresel boyutuyla ele aldığımızda, iklim değişikliği üzerinde yarattığı etki, karbon salınım miktarı, su tasarrufu becerisi, yenilenebilir enerji üretebilmesi, enerji verimliliği, atık geri dönüşümü gibi özellikler ESG politikaları kapsamında yeni dönemde gayrimenkullere ilişkin çevresel beklentiler. Bu kriterlere sahip olmayan gayrimenkullerin yakın dönemde ilave yatırıma katlanarak ya sisteme uygun hale getirilmesi ya da ciddi değer kaybı yaşamaları, hatta bazılarının kanuni yaptırımlarla kullanımına izin verilmemesi bekleniyor. Öte yandan, bankalar ve diğer finansman kuruluşları da gayrimenkul finansman süreçlerinde bu konuyu öncelikli kriterler arasına alarak çevreye duyarlı gayrimenkul projelerini teşvik ediyor.

Özellikle kurumsal yatırımcıların çevre dostu, sosyal açıdan duyarlı ve sosyal sorumluluk bilinciyle inşa edilen ve yönetilen gayrimenkullere yöneldiğini biliyoruz. Dünyadaki toplam enerji tüketimi içerisinde yapı stoğu yaklaşık %25-30 arası bir paya sahip olduğu bilinirken, ilerleyen dönemde daha ekolojik inşaat malzemelerinin kullanıldığı, akıllı ısıtma ve soğutma sistemlerine sahip, tükettiği kadar üretme becerisine sahip “sıfır karbon” temalı gayrimenkuller tercih edilecek. Yapıların ve şehir altyapılarının geçirdiği bu dönüşümün devamında örneklerini Singapur, Hong Kong, Lüksemburg gibi şehir devletlerinde görmeye başladığımız akıllı ve sürdürülebilir şehirler yatırımcıların öncelikli tercihi olacağa ve gelişmiş ülkelerde hızla yaygınlaşacağa benziyor.