İmar Durumu Sorgulama Nasıl Yapılır?

Bir arsa satın almak istiyorsunuz. Hayalinizde belki bir ev, belki de bir yatırım projesi var. Ancak bu noktada atlanmaması gereken kritik bir adım bulunuyor: imar durumu sorgulaması. Çünkü tapusu olan her taşınmaz, üzerine dilediğiniz yapıyı inşa edebileceğiniz anlamına gelmez.

İmar durumu, bir arsanın ne şekilde kullanılabileceğini, üzerine ne tür ve ne büyüklükte bir yapı yapılabileceğini belirleyen resmi veridir. Dolayısıyla arsa yatırımı yapmadan önce imar durumunu öğrenmek, gelecekte yaşanabilecek maddi ve hukuki sorunların önüne geçer.

Bugün imar durumu sorgulamak için farklı yollar bulunuyor. e-Devlet platformu, belediyelerin kendi imar servisleri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) bu sorgulamalar için kullanılabiliyor. Bazı belediyelerde e-Plan gibi özel platformlar da devreye giriyor.

Bu içeriğimizde size:

• İmar durumunun ne anlama geldiğini,
• Neden bu kadar kritik olduğunu,
• Nerelerden ve nasıl sorgulanabileceğini,
• e-İmar sistemlerinin nasıl çalıştığını,
• Belgenin içinde neler yer aldığını

adım adım aktaracağız.

Arsanız hakkında net ve doğru bilgi almak istiyorsanız, okumaya devam edin. Çünkü bir imar durumu belgesi, yalnızca bir kağıttan ibaret değil; verdiğiniz kararın dayandığı zemin.

İmar Durumu Nedir?

İmar durumu, bir arsa ya da taşınmazın imar planları doğrultusunda nasıl kullanılabileceğini gösteren resmi bir bilgidir. Bu bilgi, bir arsaya hangi türde yapı inşa edilebileceğini, bu yapının kaç katlı olabileceğini, yüksekliğini, konumunu ve parsel sınırları içindeki yerleşimini net bir şekilde ortaya koyar. Kısacası, imar durumu bir arsaya dair “ne yapılabilir” sorusunun cevabıdır.

Her arsanın belirli bir kullanım türü vardır: konut, ticaret, sanayi, sosyal donatı gibi. Ayrıca yapılaşma yoğunluğunu belirleyen TAKS (Taban Alanı Katsayısı) ve KAKS (Kat Alanı Katsayısı) gibi teknik terimler de bu belgede yer alır. Örneğin, TAKS oranı binanın zemin oturum alanını, KAKS ise toplam inşaat alanını belirler. Bunlara ek olarak maksimum yapı yüksekliği (Hmax), kat adedi ve parselin sınırlarına olan çekme mesafeleri gibi detaylar da imar durumunun temel parçalarıdır.

İmar İzni ile Farkı

Sıklıkla karıştırılan bir diğer kavram da imar iznidir. Oysa imar durumu ve imar izni aynı şey değildir. İmar durumu, arsanın planlara göre potansiyelini gösterirken; imar izni (ya da inşaat ruhsatı), bu potansiyele uygun olarak hazırlanmış bir projeye resmi onay verilmesi anlamına gelir. Yani biri bilgilendirme belgesi, diğeri ise uygulama iznidir.

Neden Önemlidir?

İmar durumu, yalnızca müteahhitlerin ya da inşaat firmalarının değil, gayrimenkule yatırım yapmak isteyen herkesin bilmesi gereken bir konudur. Çünkü bu bilgi, taşınmazın gerçek değerini ve potansiyelini ortaya koyar. Örneğin, biri 5 katlı yapı izni olan ticari bir alanda, diğeri yalnızca 2 katlı konut alanında bulunan iki arsa arasında hem kullanım hem de değer açısından ciddi farklar olabilir. İşte bu fark, doğrudan imar durumuyla ilgilidir. Bu nedenle, herhangi bir alım-satım ya da proje sürecinde ilk adım, imar durumu belgesini temin etmek olmalıdır.

Neden İmar Durumunu Bilmelisiniz?

Bir arsa satın almak, özellikle Türkiye gibi dinamik bir gayrimenkul piyasasında büyük bir yatırım anlamına gelir. Ancak bu yatırımın gerçekten sağlıklı olup olmadığını anlamanın ilk adımı, söz konusu taşınmazın imar durumunu bilmektir. Çünkü tapusu olan her araziye dilediğiniz yapıyı inşa edemezsiniz. Görünürde cazip olan bir arsa, detaylı incelendiğinde imar planlarında yeşil alan, park ya da sosyal donatı alanı olarak ayrılmış olabilir. Bu durumda üzerinde yapılaşma hakkı bulunmaz ve yatırımınız boşa gidebilir.

İmar durumu, bir arazinin hukuki ve fiziksel sınırlarını ortaya koyar. Kaç kat çıkabileceğinizi, ne kadar alanı kullanabileceğinizi, hatta yapınızın konut mu yoksa ticari mi olacağını bu belge belirler. Bu bilgiler olmadan yapılan her plan, büyük bir risk içerir. Çünkü belediyeden ruhsat alamayabilir, hatta yapınız yıkım tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir. Dolayısıyla, imar durumu sadece planlamayı kolaylaştırmaz, aynı zamanda sizi hukuki ve maddi zarar görmekten de korur.

Gayrimenkul değerleme süreçlerinde de imar durumu belirleyici bir rol oynar. Aynı büyüklükte iki arsa düşünün: biri 2 katlı yapı iznine sahip konut alanında, diğeri 5 katlı ticari alanda yer alıyor. Her iki arsa da yüz ölçümü olarak eşit olsa bile, imar durumları nedeniyle taşıdıkları değer farklı olacaktır. İşte bu fark, yalnızca yapılaşma hakkı üzerinden değil, yatırımın geri dönüş potansiyeli açısından da oldukça önemlidir.

Sonuç olarak, bir taşınmazın geleceği hakkında sağlıklı bir karar vermek istiyorsanız, işe mutlaka imar durumu bilgisinden başlamalısınız. Çünkü o belge yalnızca mevcut durumu değil, sizin o taşınmazla ilgili tüm hayal ve planlarınızın sınırlarını da belirler.

İmar Durumu Nasıl Sorgulanır?

İmar durumu belgesine ulaşmanın birden fazla yolu vardır. Günümüzde bu süreç büyük ölçüde dijitalleşmiş olsa da, hâlâ belediyeye fiziksel başvuru gerektiren durumlar da olabilir. Sorgulama işlemleri genellikle üç farklı kanal üzerinden gerçekleştirilir: e-Devlet platformu, ilgili belediyenin imar servisi ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün dijital araçları.

Hangi yöntemi kullanmanız gerektiği, taşınmazın bulunduğu bölgeye ve belediyenin dijital altyapısına göre değişebilir. Bazı büyükşehir belediyeleri detaylı imar planlarını çevrim içi olarak sunarken, daha küçük yerleşim yerlerinde bu bilgiler yalnızca yüz yüze alınabilir. Bu nedenle sorgulama yapmadan önce hangi kaynakların aktif olduğundan emin olmakta fayda var.

Şimdi gelin, imar durumunu nasıl ve nereden öğrenebileceğinizi adım adım inceleyelim.

e-Devlet Üzerinden

Günümüzde en pratik yöntemlerden biri, imar durumu bilgilerine e-Devlet kapısı üzerinden ulaşmaktır. Özellikle Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) ile entegre çalışan sistemler sayesinde kullanıcılar, taşınmazlarının imar durumu hakkında hızlıca bilgi alabilir. Bunun için ihtiyacınız olan tek şey, arsanın bulunduğu il, ilçe, mahalle ve varsa ada-parsel bilgileridir.

e-Devlet üzerinden imar durumu sorgulamak için şu adımları izleyebilirsiniz:

1. e-Devlet Kapısı ana sayfasına giriş yapın.
2. Arama kutusuna “parsel sorgulama” veya “imar durumu” yazın.
3. TKGM Parsel Sorgulama ya da ilgili belediyenin imar durumu hizmetini seçin.
4. Açılan sayfada gerekli bilgileri (il, ilçe, mahalle/köy, ada, parsel) girin.
5. Sistem size taşınmazın mevcut durumunu, plan notlarını ve yapılaşma koşullarını sunar.

Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir detay var: Her belediye e-Devlet sistemine entegre değildir. Yani bazı taşınmazlar için sonuç alınamayabilir. Bu durumda belediye imar servisi ya da tapu müdürlüğü devreye girer.

Belediye İmar Servisinden

İmar durumu sorgulamasının en geleneksel ama aynı zamanda en güvenilir yollarından biri de, doğrudan belediyenin imar servisine başvurmaktır. Özellikle detaylı plan notlarına, özel yapılaşma koşullarına ve güncel revizyonlara ulaşmak istiyorsanız, ilgili belediyeye bizzat gitmeniz gerekebilir.

Büyükşehir belediyeleri bu konuda genellikle çevrim içi hizmet sunar. İstanbul’da İBB İmar Durumu Sorgulama, Ankara’da ABB Kent Rehberi ya da İzmir’de İZSU gibi dijital portallar üzerinden erişim sağlanabilir. Ancak küçük ve orta ölçekli belediyelerde bu hizmet yalnızca fiziki başvuru ile verilmektedir.

Fiziksel başvuru yapacaksanız, yanınızda mutlaka tapu fotokopisi, ada-parsel bilgisi ve kimlik belgenizi bulundurmanız gerekir. İmar durumu belgesi talebiniz üzerine genellikle birkaç gün içinde sonuçlanır ve resmi mühürlü bir belge olarak tarafınıza teslim edilir.

Tapu ve Kadastro Üzerinden

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, hem e-Devlet üzerinden hem de kendi dijital platformları aracılığıyla imar durumuna ilişkin harita bazlı bilgi sunar. Özellikle TKGM Parsel Sorgulama Uygulaması, bir taşınmazın koordinat bazlı konumunu gösterirken, bazen plan notları veya plan paftalarına da bağlantı sağlar.

Bu yöntemi kullanarak aşağıdaki bilgilere ulaşabilirsiniz:

• Taşınmazın açık adresi
• Koordinat bilgileri
• Uygulama imar planına dair özet bilgiler (eğer entegre ise)
• Harita ve uydu görünümünde arsanın çevresi

Bu sistem her zaman detaylı imar notlarını vermez; ancak en azından temel bilgileri görmek ve taşınmazın konumunu doğrulamak için oldukça işlevseldir. İmar çapı veya yapılaşma sınırları gibi daha teknik detaylara ulaşmak için belediyeye başvurmanız gerekebilir.

e-Plan İmar Durum Belgesi Sorgulama Nasıl Yapılır?

Bazı büyükşehir belediyeleri, imar planlarını daha erişilebilir ve şeffaf hale getirmek amacıyla “e-Plan” adı verilen dijital sistemleri hayata geçirmiştir. Bu sistemler sayesinde vatandaşlar, herhangi bir başvuru yapmadan çevrim içi olarak parsellerin plan bilgilerine ve yapılaşma koşullarına ulaşabilir. Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya gibi şehirlerde bu tür platformlar aktif olarak kullanılmaktadır.

e-Plan sistemleri, klasik e-Devlet sorgulamalarından farklı olarak sadece temel bilgileri sunmakla kalmaz; aynı zamanda imar plan paftaları, lejantlar (plan renk ve sembol açıklamaları), plan notları ve yapılaşma sınırlamalarını da dijital ortamda görüntülemeye olanak tanır. Bu sayede sadece bir özet bilgi değil, arsa ile ilgili kapsamlı bir teknik değerlendirme yapabilmek mümkün hale gelir.

Bu sistemleri kullanarak imar durumu sorgulamak için genellikle aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Taşınmazın bağlı bulunduğu belediyenin resmi web sitesine girilir.
2. “e-Plan”, “İmar Planı Sorgulama”, “İmar Paftası Görüntüleme” gibi adlarla sunulan bölüm seçilir.
3. İlçe, mahalle, ada ve parsel bilgileri girilir.
4. Dijital harita üzerinde arsa işaretlenir ve sistem, bu parsele ilişkin plan paftasını, plan notlarını ve imar durum belgesini sunar.

Örneğin İstanbul’da İBB İmar Durumu Sorgulama portalı, bu tür detaylı verilere ulaşmak için oldukça kullanışlıdır. Harita tabanlı arayüzü sayesinde kullanıcılar, imar planlarını görsel olarak da inceleyebilir. Plan değişikliği, askı süresi gibi zamanla güncellenen veriler de bu sistemde belirtilir.

Ancak her belediyenin dijital altyapısı aynı seviyede değildir. e-Plan sistemini desteklemeyen belediyelerde, bu tür detaylı verilere yalnızca yüz yüze başvurularla ulaşmak mümkün olabilir. Ayrıca bazı belediyelerde belgeyi PDF formatında indirip yazdırmak da mümkündür; bu belge, resmi işlemlerde kullanılabilecek niteliktedir.

e-Plan sistemleri, sadece vatandaşların değil, mimarların, şehir plancılarının ve değerleme uzmanlarının da sıklıkla başvurduğu araçlardır. Çünkü bir taşınmazın hem bugünkü hem de gelecekteki kullanım potansiyelini bu belgelerden okumak mümkündür.

E-İmar Ne İşe Yarar?

E-İmar, belediyelerin sunduğu dijital bir hizmettir ve adından da anlaşılacağı üzere imar planlarına ilişkin bilgileri internet üzerinden erişilebilir hale getirir. Bu sistem, hem bireysel kullanıcılar hem de gayrimenkul sektörü profesyonelleri için ciddi bir zaman tasarrufu sağlar. Eskiden imar durumu belgesi almak için belediyeye gitmek, sıra beklemek ve işlem yapmak gerekiyordu. Oysa bugün birçok belediye, e-İmar sayesinde bu süreci birkaç dakikaya indiriyor.

E-İmar sistemlerinin en temel işlevi, bir taşınmazın imar planı bilgilerini görsel ve yazılı olarak sunmaktır. Bu bilgiler arasında arsanın yapılaşma hakkı, kullanım amacı (örneğin konut, ticaret, yeşil alan), kat adedi, TAKS-KAKS oranları, çekme mesafeleri, yükseklik sınırları ve varsa özel plan notları yer alır. Yani elinizdeki parselin neye uygun olduğunu ve hangi sınırlar içinde kullanılabileceğini e-İmar üzerinden öğrenebilirsiniz.

Ayrıca birçok sistem, bu bilgileri harita üzerinden sunar. Harita üzerinde arsanızı işaretleyerek çevresindeki diğer alanların da planlarını görebilir, bölgenin genel plan bütünlüğü hakkında fikir sahibi olabilirsiniz. Bu, özellikle yatırım amacıyla arsa alanlar için çok değerli bir bilgidir. Çünkü yalnızca kendi parselinizi değil, o parselin içinde bulunduğu bütün imar dokusunu da okumanıza imkân tanır.

Bazı belediyeler bu sistem üzerinden doğrudan imar durumu belgesi indirme imkânı da sunar. Belgeyi bilgisayarınıza kaydedebilir, yazdırabilir ve resmi işlemlerinizde kullanabilirsiniz. Özellikle mimari proje hazırlıkları ve ruhsat başvuruları öncesinde bu belge, hem size hem de uzmanlara yol gösterici olur.

Sonuç olarak e-İmar, gayrimenkulle ilgili karar süreçlerini dijitalleştirerek daha şeffaf, daha hızlı ve daha doğru bilgiye ulaşmayı sağlar. Bu sistemden yararlanmak, yalnızca bir kolaylık değil; aynı zamanda doğru bir yatırımın ilk adımıdır.

İmar Durumu Belgesi Neleri İçerir?

İmar durumu belgesi, bir taşınmazın imar planı çerçevesinde hangi şartlarla kullanılabileceğini belirten, teknik ve hukuki değeri olan resmi bir belgedir. Belediyeler tarafından hazırlanır ve inşaata başlamadan önceki en temel referans dokümanlardan biridir. Özellikle mimarlar, şehir plancıları, değerleme uzmanları ve yatırımcılar bu belgeyi dikkatle inceler. Çünkü yapılaşmanın tüm sınırları burada yazılıdır.

Bir imar durumu belgesine baktığınızda ilk olarak taşınmazın konumu ve temel kimlik bilgileri yer alır: il, ilçe, mahalle/köy, ada ve parsel numarası gibi. Bu bilgiler, belgenin yalnızca sizin taşınmazınıza ait olduğunu kanıtlar. Ardından en kritik bölüm olan imar planı hükümleri başlar.

Bu bölümde en sık karşılaşılan ifadelerden biri “TAKS” ve “KAKS” oranlarıdır. TAKS yani Taban Alanı Katsayısı, binanın parsel üzerinde kaplayabileceği maksimum zemin alanını belirler. KAKS yani Kat Alanı Katsayısı ise toplam inşaat alanını ifade eder. Örneğin, 1.000 metrekarelik bir arsada TAKS %40, KAKS 2.00 ise, bina zemin katta en fazla 400 m² yer kaplayabilir ve toplam 2.000 m² kapalı alan inşa edilebilir.

Belgede ayrıca maksimum yapı yüksekliği (Hmax) ve izin verilen kat adedi de açıkça belirtilir. Bu, binanızın kaç katlı olabileceğini ve yüksekliğinin ne kadarla sınırlı olduğunu netleştirir. Özellikle kat adedi ile Hmax bazen çelişebilir, çünkü plan notlarında mimari özgürlük tanınan durumlar olabilir.

Bir diğer önemli bilgi, kullanım amacıdır. Arsanız sadece konut yapılabilecek bir alanda mı, yoksa ticari ya da karma kullanıma mı açık? Belge bu sorunun cevabını da verir. Ayrıca bazı özel alanlarda (örneğin yeşil alan, sağlık tesisi, dini tesis gibi) yapılaşma hiç mümkün olmayabilir.

İmar durumu belgesi çoğu zaman plan notlarını da içerir. Bu notlar, genel hükümler dışında özel uygulamalara açıklık getirir. Örneğin bina cephesi sınırlamaları, otopark zorunluluğu, yangın güvenliği gibi ek şartlar burada yer alır. Aynı büyüklükteki ve aynı bölgede bulunan iki parselin imar notları farklı olabilir, bu yüzden bu bölüm dikkatle incelenmelidir.

Son olarak belgede belgenin hazırlandığı tarih, sorumlu belediye birimi ve yetkili kişinin imzası bulunur. Bu detaylar, belgenin güncelliğini ve geçerliliğini gösterir.

Kısacası, imar durumu belgesi yalnızca bir izin kağıdı değildir; bir arsaya dair neredeyse her şeyi söyleyen, yol gösterici bir haritadır. Onu doğru okumak, yapacağınız her adımın sağlam zeminde yükselmesini sağlar.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

İmar durumu sorgulamak basit bir işlem gibi görünse de, bazı önemli detaylar gözden kaçırıldığında ciddi sonuçlar doğurabilir. Bir arsanın imar planına uygunluğu sadece teknik bir konu değil; aynı zamanda hukuki bir güvence ve maddi bir risk yönetimi aracıdır. Bu nedenle, imar durumu belgesi incelenirken ve sorgulama yapılırken bazı konulara özellikle dikkat edilmesi gerekir.

Her şeyden önce, sözlü bilgilere güvenilmemelidir. Emlak ofisleri ya da arsa sahipleri, satış sürecinde arsayı olduğundan daha avantajlı gösterebilir. “5 kat imarlı” denilen bir arsa, resmi belgede yalnızca 2 kat yapı iznine sahip çıkabilir. Bu yüzden duyduğunuz değil, belgeyle gördüğünüz bilgiye itibar etmelisiniz. Karar vermeden önce mutlaka belediyeden alınmış, güncel ve resmi bir imar durumu belgesi temin etmelisiniz.

Bir diğer önemli konu, plan değişiklikleridir. Belediyeler zaman zaman mevcut imar planlarını revize eder. Bu değişiklikler, parselin yapılaşma hakkını tamamen değiştirebilir. Örneğin daha önce konut alanı olan bir yer, yeni planda park alanı olabilir. Bu tür durumları önceden görmek için sadece imar durumu değil, aynı zamanda plan askı süreçleri ve belediye meclis kararları da takip edilmelidir.

Ayrıca, bazı arsalar “plan dışı” bölgelerde yer alabilir. Yani mevcut bir uygulama imar planına dâhil değildir. Böyle bir durumda yapılaşma hakkı yoktur ve arsanın üzerine hiçbir yapı inşa edilemez. Bu tip yerlerde yatırım yapmak, sonradan büyük hayal kırıklıklarına yol açabilir. Bu yüzden arsa vasfı, tapudaki cins hanesi ve plan kapsamı mutlaka birlikte değerlendirilmelidir.

Bazı bölgelerde ise imar planında belirtilmeyen ancak belediye plan notlarında ya da ilave düzenlemelerde yer alan özel kısıtlamalar olabilir. Örneğin tarihi sit alanlarında, deprem risk bölgelerinde ya da havaalanı yakınlarında yapılaşma belirli şartlara bağlıdır. Bu nedenle sadece ana plan bilgisi değil, varsa plan hükümleri ve lejant açıklamaları da okunmalıdır.

Son olarak, belgenin güncelliğine dikkat edilmelidir. Aylar ya da yıllar önce alınmış bir imar durumu belgesi, bugün geçerliliğini yitirmiş olabilir. Güncel bilgiler için sorgulama işlemi her zaman yeniden yapılmalı, belge üzerinde tarih ve onay bilgisi kontrol edilmelidir.

Unutmayın, imar durumu yalnızca bugünü değil, gelecekteki projelerinizi de şekillendiren bir yol haritasıdır. O yüzden en küçük detay bile büyük fark yaratabilir.

Sık Sorulan Sorular

İmar durumu sorgulama ücretli mi?

Genel olarak imar durumu sorgulaması e-Devlet üzerinden ücretsiz olarak yapılabilir. Ancak bazı durumlarda, özellikle belediyelerden resmi belge olarak imar durumu belgesi talep edildiğinde, cüzi bir işlem ücreti söz konusu olabilir. Bu ücret, her belediyenin tarifesine göre değişiklik gösterebilir. Eğer belgeyi sadece bilgi amaçlı görüntüleyecekseniz çoğu zaman ücretsizdir. Ancak resmi başvurular, inşaat ruhsatı ya da değerleme işlemleri için kullanılacaksa, belge harcı alınması yaygındır.

Her tapulu arsanın yapı izni var mı?

Hayır, tapulu olması bir taşınmazın yapı iznine sahip olduğu anlamına gelmez. Türkiye’de birçok arsa, tapulu olmasına rağmen imar planı dışında yer alabilir. Bu tür taşınmazlarda yapılaşma hakkı olmayabilir veya yalnızca belirli koşullarla yapı izni verilebilir. Ayrıca tarla vasfındaki arazilerde de yapılaşma, tarımsal faaliyetle sınırlı olabilir. Bu nedenle, tapu belgelerine bakarak yapı yapılıp yapılamayacağına dair kesin bir yargıya varmak doğru değildir. Her zaman imar durumu kontrolü yapılmalıdır.

İmar planı zamanla değişebilir mi?

Evet, imar planları zamanla değiştirilebilir. Belediyeler, kentsel gelişim ihtiyaçlarına ya da üst ölçek plan kararlarına göre mevcut planları revize edebilir veya yeni planlar hazırlayabilir. Bu değişiklikler, bir parselin imar durumu üzerinde doğrudan etkili olur. Örneğin daha önce 4 kat imarlı olan bir bölge, yeni düzenleme ile 2 kata düşebilir ya da tam tersi olarak yoğunluk artışı sağlanabilir. Bu yüzden yatırım yapmadan önce sadece güncel belgeyi almak değil, plan değişikliği olup olmadığını da araştırmak gerekir.

Parsel sorgulama ile imar durumu aynı şey mi?

Hayır, bu ikisi birbirinden farklıdır. Parsel sorgulama, taşınmazın konumu, sınırları, büyüklüğü gibi coğrafi bilgileri verir. Genellikle harita üzerinde gösterilen şekliyle taşınmazı tanımamıza yardımcı olur. İmar durumu ise bu parsele hangi yapıların yapılabileceğini, nasıl kullanılabileceğini ve yasal sınırlarını açıklar. Yani parsel sorgulama nerede olduğunu, imar durumu ise ne yapabileceğinizi gösterir. Her iki bilgi birlikte değerlendirilmelidir.

İmar barışı kapsamında imar durumu değişir mi?

İmar barışı (imar affı) geçici bir uygulamadır ve sadece mevcut kaçak yapıların kayıt altına alınmasını sağlar. Bu düzenleme, bir yapının ruhsatsız olması durumunda, belirli bir bedel karşılığında yapı kayıt belgesi verilmesine imkân tanır. Ancak bu belge, yapılaşma hakkı yaratmaz. Yani imar planındaki durum değişmez. Dolayısıyla imar barışı sayesinde geçici bir güvence elde edilse de, bu durum taşınmazın resmi imar durumu üzerinde herhangi bir değişiklik yapmaz. Plan dışı alanlarda veya yapı yasağı olan bölgelerde barıştan faydalanmak uzun vadeli çözüm sağlamaz.